Acute bacteriële meningitis
Snel handelen (herkenning, labo en starten van de antibiotherapie) is cruciaal bij patiënten met een klinisch beeld dat compatibel is met bacteriële meningitis (koorts, hoofdpijn, fotofobie, nekstijfheid, veranderde mentale status, purpura, ...).
Labo: altijd bloedname, hemoculturen, punctie lumbaal vocht indien mogelijk.
Het toedienen van antibiotica mag niet worden uitgesteld tot een CT-scan is uitgevoerd of indien de lumbaal punctie niet onmiddellijk lukt.
Karakteristieken van lumbaal vocht die bacteriële meningitis kunnen suggereren:
- troebel aspect
- glucose < 34 mg/dL
- proteïneconcentratie > 220 mg/dL
- leukocyten: vanaf > 500/µL (vooral neutrofielen)
Verwittig steeds het MIT.
Corticosteroïden kunnen (bij Streptococcus pneumoniae meningitis) de neurologische sequellen verminderen.
Opstart noodzakelijk binnen de 4 uur na de eerste dosis antibiotica.
Etiologie
- Neisseria meningitidis
- Streptococcus pneumoniae
- Haemophilus influenzae: zeldzamer
- Listeria monocytoges: komt voornamelijk voor bij bij oudere patiënten (> 50 jaar), diabetici, immuungecompromitteerde patiënten
Therapie / dagdosis
Standaard therapie:
ceftriaxon 2 g IV elke 12 uur
Duur indien Neisseria meningitidis of Haemophilus influenzae: 7 dagen
Duur indien Streptococcus pneumoniae: 10-14 dagen
Opmerkingen
Beta-lactam (penicilline) allergie? zie informatie en flowchart beta-lactam allergie
Indien kans op Listeria monocytogenes:
ceftriaxon 2 g IV elke 12 uur
+
amoxicilline 2 g IV elke 4 uur
Duur indien Listeria monocytogenes bevestigd: 21 dagen
Opmerkingen
Risicogroepen: oudere patiënten (> 50 jaar), diabetici, immuungecompromitteerde patiënten.
Indien cultuur negatief voor Listeria monocytogenes: stop amoxicilline.
Beta-lactam (penicilline) allergie? zie informatie en flowchart beta-lactam allergie
Commentaar
Start dexamethasone 10 mg elke 6 uur gedurende 4 dagen (kan eerder worden gestopt indien geen Streptococcus pneumoniae geïdentificeerd).
Indien cultuur negatief voor Listeria monocytogenes: stop amoxicilline.
Denk bij Neisseria meningitidis aan profylaxe bij nauwe contacten: ciprofloxacine 500 mg PO of azithromycine 500 mg PO éénmalig.