Urineweginfectie
Symptomen:
- jong kind: aspecifiek (slechte intake, braken, irritabel, failure to thrive, icterus, …)
- koorts zonder focus, met of zonder flankpijn
- acute mictieklachten
Diagnose indien nog niet zindelijk:
- klinisch niet ziek: urinestaal via "plakzakje";
indien positieve urinecultuur: katheterisatie of suprapubische punctie of "clean catch"
- klinisch wél ziek: onmiddellijk katheterisatie of suprapubische punctie (of "clean catch")
Diagnose indien zindelijk:
- midstream; indien positieve urinecultuur: minimaal 1x staalname herhalen; dus 2 positieve urineculturen noodzakelijk
Dus diagnose urineweginfectie op basis van leucocyturie (> 25/µL) + kweek
- suprapubische punctie: elke groei is significant
- katheterisatie: > 10.000 - 100.000 KVE
- clean catch: > 100.000 KVE
- 2 positieve midstreams: > 100.000 KVE
Indien resultaat urinecultuur = "mengkweek" moet dit gezien worden als (deels) contaminatie
.
Beeldvorming: afhankelijk van risicoprofiel
Kinderen met HOGER RISICO op permanente renale scarring:
- recurrente urineweginfectie
- infecties met andere micro-organismen dan Escherichia coli
- bacteriemie / septicemie / meningitis
- verlengd klinisch verloop (met falen van antwoord op behandeling binnen 48 uur)
- atypische presentatie: verhoogd creatinine, hypertensie, jongen > 2 jaar, palpabele nieren, abdominale of blaasmassa, slechte urine flow, urine retentie
- antenataal gediagnosticeerde abnormaliteiten van de urinare tractus
- familiale anamnese van vesico-ureterale reflux of reflux nefropathie
Kinderen < 2 jaar en LAAG RISICO:
- steeds echografie blaas en nieren (in acute fase, binnen 48 - 72 uur van presentatie)
- mictiecystografie: enkel zo dilatatie nierpelvis en/of dilatatie ureter(s) en/of verdikte blaaswand (kan worden verricht zodra urine steriel, wordt uitgevoerd onder therapeutische antibiotica)
- nierschors scintigrafie: zo twijfel over diagnose (in acute fase, na 48 uur van start symptomen)
- renogram: indien dilatatie nierpelvis > 10 mm en afwezigheid vesico-ureterale reflux: na minimaal 1 maand
Kinderen > 2 jaar en LAAG RISICO:
- enkel echo blaas en nieren (in acute fase, binnen 48 - 72 uur van presentatie)
- eventueel aanwezige functionele blaasstoornissen of constipatie opsporen en behandelen
Kinderen met HOGER RISICO:
- echo blaas en nieren
- mictiecystografie
meestal beleid verder uitstippelen samen met kinderuroloog of tertiair centrum: casus per casus bekijken
Etiologie
- Escherichia coli
- ...
Risico op ESBL producerende bacteriën, Pseudomonas, enterokokken:
- voorafgaande hospitalisatie (in de laatste 3 maanden)
- antibiotherapie in de laatste 3 maanden
- instrumentatie van de urinaire tractus
- complexe anomalie van de urinaire tractus
- onderliggende renale ziekte
- ...
Commentaar
Behandeling ambulant versus hospitalisatie
Ambulante behandeling indien:
- ouder dan 3 maanden
- niet ziek
- dichte follow up mogelijk
- therapie kan onmiddellijk opgestart worden
Hospitalisatie indien:
- jonger dan 3 maanden
- septisch beeld
- immuungecompromitteerd
- braken of slechte orale intake
- (te verwachten) slechte compliantie
Therapie / dagdosis
Indien leeftijd < 2 maanden en geen risico op ESBL producerende bacteriën, Pseudomonas of enterokokken:
amoxicilline 100 mg/kg IV elke 8 uur (maximum .. g per dag)
+
cefotaxim 100 mg/kg IV elke 8 uur (maximum .. g per dag)
Duur: 10 dagen
Opmerkingen
Steeds aanpassen aan antibiogram
Indien leeftijd > 2 maanden en geen risico op ESBL producerende bacteriën, Pseudomonas of enterkokken
én IV-therapie:
temocilline 50 mg/kg IV elke 12 uur (maximum 4 g per dag)
Duur: 10 dagen
Opmerkingen
of (2° keuze): ceftriaxon 50 tot 100 mg/kg IV elke 24 uur (maximum ... mg per dag)
Therapie steeds aanpassen aan antibiogram
Switch naar perorale antibiotherapie indien klinische toestand beter en minstens 48 uur koortsvrij
Indien leeftijd > 2 maanden en geen risico op ESBL producerende bacteriën, Pseudomonas of enterokokken én perorale therapie mogelijk:
cefuroxim 30 tot 50 mg/kg PO elke 8 tot 12 uur (maximum 1 g per dag)
Duur: 10 dagen
Opmerkingen
Therapie steeds aanpassen aan antibiogram
Indien leeftijd > 2 maanden én risico op ESBL prod. bacteriën, Pseudomonas of enterokokken:
op basis van antibiogram van laatste urinecultuur
Bron: Urineweginfecties bij kinderen - Dr. An-Sophie Cornelis dd. 26/2/2016 Referenties: Management of urinary tract infection in children: belgian consensus. Tijdschrift van de Belgische kinderarts, 2010 & Sanford guide to antimicrobial therapy